بمب ساعتی کبد چرب را با ورزش خنثی کنید

شاید بسیار شنیده باشید که بیماری کبد چرب به دلیل نداشتن علائم مانند یک بمب ساعتی در بدن عمل می کند. به طوری که فرد ممکن است هیچگونه علائمی را از چرب بودن کبد دریافت نکند و یا نداند علت برخی علائم در بدن او چیست. از این جهت بی تفاوت از کنار آن گذشته بی آنکه بداند یک مرگ خاموش در انتظار اوست. از این رو است که سلامتی این عضو از بدن بسیار مهم تلقی می شود. اما علت این بیماری چیست؟ چرا افراد بدون اینکه بدانند به این بیماری مبتلا می شوند؟ محققین دریافته اند که بیماری کبد چرب رابطه مستقیمی با سبک زندگی افراد دارد. استفاده از غذاهای چرب و عدم تحرک خود مهمترین عامل در بروز چنین بیماری ای است. اما چه ارتباطی بین ورزش و کبد چرب وجود دارد؟ بد نیست بدانید که ورزش می توانید به میزان بسیاری بر این بیماری غلبه کرده و مانع از پیشرفت آن شود. در ادامه این مقاله از اسپرت برند به تعریف این بیماری عوامل و علائم آن پرداخته و تاثیر ورزش و انواع ورزش موثر برای سلامتی این عضو را خواهید خواند.

کبد چرب چیست؟

اگر بخواهیم تعرفی ساده از این بیماری ارائه دهیم کبد چرب به معنای تجمع چربی در این عضو خواهد بود. بنابرین افرادی که به بیماری کبد چرب مبتلا هستند چربی این عضو در بدنشان به نسبت افراد عادی بیشتر است. اما در یک تعریف تخصصی تر باید بیان کنیم که کبد به عنوان بزرگترین عضو داخلی بدن شناخته می شود که وظیفه آن تجزیه مواد و دفع سموم است. این عضو که خود مقداری چربی ذخیره شده دارد در صورت انباشت بیش از5 درصد چربی دچار بیماری ای به نام کبد چرب خواهد شد.

انواع کبد چرب

این بیماری دارای دو نوع بوده که در ادامه می خوانید:

• کبد چرب الکلی
• کبد چرب غیر الکلی

کبد چرب الکلی چیست؟

مصرف الکل توسط افراد موجب التهاب سلولی این عضو شده بنابراین در طولانی مدت با مصرف بیش از حد الکل این عضو، سلامت خود را از دست داده و توانایی تجزیه مواد و همچنین کنترل چربی را نخواهد داشت. از طرفی با تضعیف قدرت این عضو، قدرت سیستم ایمنی بدن نیز کاهش می یابد.

توجه داشته باشید اگر به مقدار بسیار از الکل استفاده می کنید، کبد شما بیش از افراد معمولی در معرض آسیب است. بنابراین مراجعه به پزشک و چکاپ این عضو برای شما ضروری خواهد بود. چراکه پس از کبد چرب بیماری هایی نظیر هپاتیت الکلی و سیروز الکلی در انتظار شما خواهد بود.

کبد چرب غیر الکلی

این نوع بیماری کبد خود به دو نوع تقسیم می شود:

• کبد چرب ساده
• کبد چربی سیروزی

کبد چرب ساده: در این نوع بیماری میزان آسیب سلولی در کبد و همچنین التهاب آن کمتر بوده و بیمارن مبتلا به آن را خطری تهدید نمی کند. اما فراد می باسیت برای جلوگیری از پیشرفت بیماری باید به پزشک مراجعه کنند. اغلب افرادی که بیماری کبد دارند نوع ساده آن را مبتلا هستند.

کبد چرب سیروزی: این بیماری به هیپاتیت کبد چرب غیر الکلی معروف است. افرادی که به این بیماری مبتلا هستند در واقع نوع خطرناک بیماری کبد چرب را دارند. از این رو آسیب سلولی در آن نوع بیماری کبد چرب بیشتر بوده و شانس مبتلایان آن به فیروز و سیروز کبد و در نهایت سرطان کبد بیشتر خواهد بود.

عوامل ایجاد کننده کبد چرب

حال این پرسش مطرح است که چه عواملی موجب ایجاد این بیماری خواهند شد؟ در پاسخ باید بیان کنیم که دلیل قطعی برای این بیماری وجود ندارد و نمی توان عامل منحصر به فرد را برای آن در نظر گرفت. اما با بررسی های به عمل آمده محققین دریافته اند که برخی از آن ها در بیمارن مبتلا به این بیماری مشترک بوده است. بنابراین اگر بین عوامل زیر نشانه ای در شما وجود دارد بهتر است به پزشک مراجعه کنید.

•  نداشتن تحرک: نداشتن تحرک و فعالیت مستمر در بدن خود عاملی برای ابتلا به بسیاری از بیماری ها است. کبد چرب نیز به علت نداشتن تحرک ایجاد می شود. چراکه تحرک موجب می شود سیستم انرژی رسانی و ترشح هورمون ها در بدن تحریک شده و فعالیت ارگان های دیگر بدن را در پی داشته باشد. از طرفی تجمع چربی بدن در صورت عدم فعالیت ایجاد می شود که با ورزش کردن میزان این انباشت به حداقل رسیده در نتیجه ابتلا به این بیماری کاهش می یابد.
• اضافه وزن: همانطور که در بالا اشاره شد تجمع چربی خود عاملی در ایجاد کبد چرب است. از این روافرادی که دچار اضافه وزن هستند بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند. التهاب ناشی از چاقی موجب ذخیره چربی در کبد می شود. از این رو تا 30 تا 90 درصد افرادی که اضافه وزن دارند به این بیماری مبتلا هستند. با توجه به اینکه کودکان چاق نیز میزانی از چربی کبد را دارند نشان می دهد که تحرک، وزش کردن و کاهش وزن و رسیدن به وزن متعادل می تواند به بهبودی این بیماری کمک کند.
• چربی ناحیه شکم: برخی افراد اضافه وزن نداشته اما در اطراف شکم خود چربی انباشت شده دارند. این افراد نیز در معرض ابتلا به کبد چرب خواهند بود.
• ابتلا به دیابت نوع 2 و دیابت ساده: مقاومت به انسولین موجب تجمع چربی می شود. افرادی که به دیابت مبتلا هستند عامل اصلی بیماری آن ها مقاومت بالا به انسولن ایجاد می شود. بنابراین این بیماری خود می تواند عاملی برای ابتلا به کبد چرب باشد.
• تغذیه ناسالم: همانطور که اشاره شد کبد چرب رابطه مستقیمی با سبک زندگی افراد دارد. سبک زندگی از تغذیه سالم و تحرک کافی تشکیل شده است. بنابراین این بیماری در افرادی که بیش از اندازه کربوهیدرات های فراوری شده مصرف می کنند به وفور دیده می شود.
• مصرف نوشیدنی های شیرین: قند های افزودنی در نوشیدنی های شیرین غیر طبیعی موجب افزایش انرژی در بدن می شود. بنابراین نوشابه های گازدار و نوشیدنی هیا ارژی زا برای افرادی که تحرک کافی ندارند عاملی برای ابتلا به کبد چرب خواهد بود.

علائم بیماری کبد چرب

همانطور که در ابتدای این مقاله اشاره شد کبد چرب نوعی بیماری خاموش است. چراکه تا بحرانی نشدن وضعیت بیماری و علائمی محرز وجود نخواهد داشت. با این وجود ما در ادامه برخی علائم مشترک بین بیماران را اشاره کرده ایم. توجه داشته باشید این علائم بین بیماران مبتلا به کبد چرب الکلی و غیر الکلی مشترک است.

• احساس خستگی و ضعف
• احساس درد در ناحیه بالا و سمت راست شکم
• بالا رفتن انسولین
• بالا رفتن میزان تری گلیسیرید

علائم در مواقع بحرانی:

• بزرگ شدن و تورم شکم
• بزرگ شدن رگ های پوستی
• قرمز شدن کف دست
• زرد شدن رنگ پوست
• زردی چشم
• احساس تهوع و استفراغ

رابطه ورزش با بیماری کبد چرب

فعالیت فیزی خود عاملی بسیار مهم در ابتلا به بیماری کبد چرب است. با تغییر سبک زندگی از لحاظ تغذیه و فعالیت بدنی ابتلا به این بیماری در افراد سراسر جهان افزایش یافته است. از این رو می توان نتیجه گرفت که ورزش کردن می تواند با کاهش چربی بدن و کاهش اضافه وزن، ابتلا به این بیماری را به حداقل برساند.

حتی تحقیقات نشان داده است که ورزش کردن اگر باعث کاهش وزن نشود برای بهبود بیماران مبتلا به کبد چرب تاثیر گذار خواهد بود. تاثیر فعالیت بدنی به قدری برای مبتلایان به کبد چرب اهمیت دارد که در شرایط ابتدایی ابتلا به این بیماری نقش درمان کننده خواهد داشت.

اما توجه داشته باشید وجود نظم در تمرینات و ورزشی و مستمر بودن آن ها بر میزان و شدت تمرینات ارجح تر است. البته برای میزان ورزش محدودتی برای این بیماران وجود ندارد. اما به خاطر داشته باشید اگر به کبد چرب الکلی مبتلا هستید بی شک میقداری اضافه وزن دارید که باید در میزان و شدت تمرینات با پزشک مشورت کنید.

چند ورزش برای بیماران مبتلا به کبد چرب

• تمرینات استقامتی: دوچرخه سواری، تمرینات هوازی و دو
• تمرینات مقاومتی : بدنسازی و تناسب اندام
• تمرینات Hiit

جمع بندی پایانی

گفتنی است که بیماری کبد چرب از نوع ساده با تمرینات ورزشی و تغذیه سالم درمان شدنی است. افرادی که با توجه به علائم یاد شده احتمال ابتلا به این بیماری را می دهند بهتر است به پزشک مراجعه کرده و دربرنامه غذایی و و سبک زندگی خود تجدید نظر کنند.

همانطور که گفته شد این بیماری رابطه مستقیمی با سبک زندگی افراد دارد. بنابراین نوع زندگی افراد می تواند بسیار در ابتلا و پیشگیری و حتی درمان آن موثر واقع شود. تا زمانی که  وزن خود را به شکل ایده آل حفظ کنید و از چاق شدن جلوگیری کنید از ابتلا به این بیماری در امان هستید. نوشیدنی های االکلی و انرژی زا بیشترین میزان آسیب به کبد را خواهند زد. از طرفی مصرف برخی مکمل های ورزشی و همچنین برخی دارو ها تاثیر بسیاری بر سلامتی کبد دارند. از این رو توصیه می شود قبل از استفاده از این مواد حتما آزامیشات لازم را داده و با پزشک درباره مصرف آن ها مشورت کنید.