زانوی ضربدری و اصلاح آن با انجام حرکات ورزشی

زانوی ضربدری اصطلاحی است که به حالتی از زانو تعلق می گیرد، که زانو در آن حالت شکل خاصی پیدا می کند. در ادامه از زانوی ضربدری و نحوه درمان آن بیشتر می گوییم.

زانوی برون گرد وضعیتی را برای پاها ایجاد می کند که در آن فرد نمی تواند به طور همزمان زانو و مچ پا را کنار هم قرار دهد، به طور واضح بگوییم زمانی که می خواهید پاها را به صورت جفت شده در کنار هم بگذارید زانو شکل ضربدری به خود می گیرد. زانوی ضربدری به دو نوع تقسیم می شود،

1. زانوی ضربدری فیزیولوژیک که در بسیاری از کودکان مخصوصا در سنین 3 سالگی دیده می شود و جایی برای نگرانی وجود ندارد، زیرا با کامل شدن رشد بدن کودک، زانو بدون هیچ گونه دخالتی اصلاح می شود.
2. زانوی ضربدری پاتولوژیک که بر اثر یک اتفاق و یا یک بیماری زانو به آن شکل در می آید،بیماری هایی نظیر راشیتیسم، آرتروز، شکستگی استخوان، شکستگی زانو و… .

از دلایل ضربدری شدن زانو می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم

زانوی فیزیولوژیک که اشاره کردیم در کودکان بسیار دیده می شود بر اثر این است که وزن کودک به جایی خارج از مفاصل زانو وارد می شود، اما از دیگر عوامل آن  در کودکان وارد آمدن آسیب به زانو، وراثت، و یا داشتن یک نوع بیماری. این نوع عارضه در کودکان اصولا تا سنین مدرسه با پوشیدن کفش های مناسب و انجام حرکات اصلاحی رفع می شود و نیازی به عمل جراحی ندارد.اما وجود این عارضه در بزرگسالان دلایل دیگری مانند: عفونت مفاصل، آرتروز، روماتیسم مفصلی، چاقی و… دارد.

هنگامی که شما یکی از علائم : احساس درد در زانو، ایجاد مشکل در راه رفتن و دویدن، فاصله  بیش از 10سانتی متر بین دو مچ پا، را مشاهده کردید وقت آن است که  برای تشخیص نوع عارضه به پزشک مراجعه کنید.

گاهی پزشک با اعمال معاینه فیزیکی بر روی تقارن زانو ها، هم ترازی ساق پاها و ران ها، و کف پا و بررسی سابقه خانوادگی و ابتلا به بیماری نوع عارضه را تشخیص می دهد، اما گاهی لازم می شود که با اسکن و استفاده از اشعه ایکس متوجه نوع بیماری شود.

نحوه درمان زانوی ضربدری با توجه به علت به وجود آمدن آن

اگر به علت انواع بیماری ها مانند نرمی استخوان و یا راشیتیسم کودک دلبندتان دچار مشکل در شکل زانو شده است با مصرف مواد مغذی و جبران کمبود های بدن و انواع داروهایی که پزشک تجویز کرده است به درمان این بیماری کمک کنید.

اگر به دلیل اضافه وزن کودکتان زانوانی برون گرد دارد بهتر است به فکر کاهش وزن او باشید و با انجام دادن تمرینات مختلف کمک کنید تا فشار زیادی به زانوهای کودک وارد نشود.

اما اگر احساس می کنید که کف پا صاف می باشد معاینه کامل کف پا را انجام دهید و از کفی هایی که در داخل کفش گذاشته می شود استفاده کنید با این کار شما از وارد کردن فشار زیاد بر پاها جلوگیری می کنید و مانع از بروز شکستگی می شوید. و نهایتا کودک بهتر راه می رود و از خستگی زیادی که از علائم این بیماری می باشد خلاص می شود.

 حرکات اصلاحی برای درمان زانوی ضربدری

تمرین پوسته صدف

در این تمرین باید در حالتی که به پهلو دراز کشیده اید هر دو زانو را با زاویه 90 درجه خم کنید و سعی کنید بدون حرکت دادن لگن پایی را که رو قرار گرفته است را بالا بیاورید و تا 5 ثانیه در همان حال نگه دارید این تمرین را برای هر پا تا 20مرتبه انجام دهید تا عضلات چرخاننده خارجی فعال شوند.

ورزش دادن عضله تنسور فاسیا لاتا

در این تمیرن یک حوله و یا هر چیز مشابه دیگری را در قسمت بالاتر از ران قرار می دهید و دست خود را به صورت حائل قرار می دهید و پای رویی را به صورت 90درجه بر پای زیرین قرار می دهید تا کشش را در عضلات داخلی پا احساس کنید این تمرین را تا 30 ثانیه ادامه دهید.

چرخش ران به سمت خارج

در این تمرین باید در حالی که بر روی زمین نشسته اید و بر دیوار تکیه زده اید پاها را در حالت دراز کش کنار هم قرار دهید و به مدت 60ثانیه زانوان را به پایین فشار دهید.

آزادسازی عضله همسترینگ پا

در این تمرین در حالی که بر روی زمین نشسته اید یک حوله و یا توپ ماساژ را در زیر زانو قرار دهید و پای دیگر را بر روی آن بیندازید و بر زانو فشار وارد کنید  این کار را بر روی زانوی دیگر نیز انجام دهید.

تمرین فشار آوردن به دیوار

در این تمرین شما باید کنار دیوار دراز بکشید و ران پا را به صورت 90درجه بالا بیاورید و کف پای دیگر را بر زمین قرار دهید و زانو را با زاویه 15درجه خم کنید ران را به دیوار فشار دهید و کف پا را به زمین به طوری که به زانو فشاری وارد نشود تا 10ثانیه در همین حالت باشید و برای هر کدام از پاها 5مرتبه انجام دهید.

تمرین گام برداشتن

در این تمرین شما باید پا را به اندازه 10سانتی متر بالا بیاورید و یک گام به جلو بروید و بدن خود را به آرامی به سمت پایین بکشید 15تا 20مرتبه برای هر کدام از پاها این کار را انجام دهید.

اما همیشه گفته ایم که پیشگیری بهتر از درمان است، پس با راه های پیشگیری از بیماری زانوی ضربدری نیز آشنا شوید.

راه های پیشگیری از ابتلا به زانوی  ضربدری

• هرگز به شکل w ننشینید چرا که این حالت از نشستن که بیشتر در کودکان دیده می شود مهم ترین دلیل است برای مبتلا شدن به زانوی ضربدری.
• در هنگام رانندگی پا ها را به شکل درست آن بر روی پدال گاز و ترمز قرار دهید.
• در هنگام نشستن زانو ها را به داخل خم نکنید چرا که اگر به عارضه زانوی ضربدری مبتلا هستید این طرز نشستن برای شما مضر تر خواهد بود.
• مصرف مواد مغذی و مواد معدنی، رساندن ویتامین D  کافی به بدن از مشکلات استخوانی نیز جلوگیری خواهد کرد.

کلام پایانی

همانطور که می دانیم و در این مقاله آورده شد، ورزش می تواند هر بیماری و عارضه ای را درمان کند، امید به این است که در سنین کودکی و نوجوانی با داشتن الگوی تغذیه ی سالم و استفاده از کفش های استاندارد و پیروی از برنامه های ورزشی صحیح استخوان هایی با استحکام بالا داشته باشید تا در سنین میانسالی دچار هیچ عارضه ای نشوید.

شاد و تندرست باشید.