تاریخچه صخره نوردی تا شاخه های آن

صخره نوردی ورزش و فعالیتی است که از همان ابتدای کوه نوردی وجود داشته است، که برای کوه نوردانی  که در فکر صعود به کوه هایی با صخره های فراوان بودند، لازم بود که به صخره نوردی نیز تسلط داشته باشند.

صخره نوردی چیست؟

صخره نوردی تعریفی ساده دارد، به ورزش و یا فعالیتی که در آن فرد اقدام به بالا رفتن از سنگ ها و صخره ها می کند و برای انجام آن کار از لوازم مخصوص و یا طناب کمک می گیرد، می گویند.

گاهی سنگ ها و صخره ها در طبیعت وجود دارند و گاهی در دیواره های سالن های صخره نوردی، در ادامه بیشتر با این رشته ورزشی آشنا خواهید شد.

 تاریخچه صخره نوردی

در سال 1920 بود که کوه نوردان آلمانی و انگلیسی به دلیل شرایط ویژه کوه های آلپ توانستند در کنار کوه نوردی، مهارت صخره نوردی را نیز بیاموزند، و صخره نوردی را آغاز کنند.

اما تا دهه 50 همچنان صخره نوردی را به عنوان ورزش و یا فعالیتی جداگانه قبول نداشتند، تا اینکه پس از دهه 50 در کشور آمریکا این ورزش جایگاه خود را پیدا کرد.

در سال های 1882الی 1903 بود که  جورج آبراهام و اشلی آبراهام دو برادر بریتانیایی برا مدتی به صورت حرفه ای این ورزش را دنبال کردند و در مناطق کوهستانی انگلستان به ماجراجویی و صخره نوردی پرداختند و استفاده صحیح از طناب برای صعود به صخره ها را، معرفی کردند.

هاسکت اسمیت یکی از استادان دانشگاه آکسفورد، به قله های زیادی صعود کرده بود، و بیشتر از لحاظ فعالیت های ورزشی که داشت شهرت یافته بود، در تابستان 1886 بود که تصمیم به فتح قله Napes Needle گرفت، همان قله ای که بار ها تلاش خود او و دیگران بی ثمر مانده بود و نتوانسته بودند به قله صعود کنند، اما او پس از تلاش مجدد توانست بدون در بر داشتن هر گونه تجهیزاتی به قله صعود کند، او پس از گذشت 50 سال یعنی در سال 1936 با سایر همراهان خود و استفاده از وسایل و تجهیزات صخره نوردی، توانست بار دیگر به همان قله صعود کند، همین پیگیری ها و فعال بودن وی در این زمینه، سبب شد که او را پدر صخره نوردی در انگلستان بنامند.

پیشرفت های سنگ نوردی ادامه داشت تا هزاره جدیدی که در آن قرار داریم، سختی سنگ نوردی افزایش یافت و عدد آن به 5.15 رسید، از تکنیک ها و تجهیزات پیشرفته تری استفاده شد، شاخه های دیگری به آن افزوده شد نظیر : ، دیواره نوردی صعود های چند کارگاهی، اسپرت  و بولدرینگ که در ادامه بیشتر از شاخه های مختلف صخره نوردی خواهیم گفت.

شاخه های مختلف این رشته:

دیواره نوردی

یکی از شاخه های صخره نوردی دیواره نوردی می باشد که صخره نورد بیش از 24 ساعت وقت نیاز دارد که  با ابزار گذاری مناسب و در چند مرحله به بالای دیوار های مرتفع صعود کند. دیوار نوردی خود به دو نوع تقسیم می شود، دیوار نوردی کلاسیک و دیوار نوردی مصنوعی، که از جهت استفاده از ابزاری خاص، حمایت های میانی و به کارگیری توان بدنی با يکديگر تفاوت دارند، پارک ملی یوسیمیتی در این زمینه بسیار مورد توجه قرار گرفته است.

سنگ نوردی اسپورت

در این بخش از صخره نوردی، ورزش کار با اتکا به توان بدنی خود و طناب از زمین به ارتفاع های کوتاه با میانگین 25 متر صعود می کند.

بولدرینگ

در بولدرینگ فرد صخره نورد مسیر های کوتاهی که حداکثر با 15 حرکت طی می شود را بدون استفاده از طناب و با به کارگيري مهارت و تکنیک های خاص باید طی کند، در بولدرینگ به دلیل استفاده نکردن از ابزار و تجهیزات خاص، برای سلامت جان ورزشکار و حمایت از او، از تشک های مخصوص استفاده می شود.

سنگ نوردی سالنی

این قسمت تنها به دلیل شبیه سازی شاخه اسپورت در طبیعت ابداع شد و به تدریج به یک رشته ورزشی جداگانه تبدیل شد، که تحت نظر  فدراسیون جهانی صعود های ورزشی قرار دارد.

برای انجام این شبیه سازی لازم است که دیواره هایی با جنس چوب و یا فایبرگلاس بسازند و گیره های مصنوعی با استفاده از پیچ و مهره به آن وصل کنند.

این رشته در کشور ایران که تحت نظر فدراسیون کوه نوردی و صعود های ورزشی است. در تابستان  سال 1390 بود که تیم ملی بزرگسالان ایران را برای شرکت در رقابت‌ های جهانی آرکو در ایتالیا اعزام کردند، در این تیم اعزامی هفت مرد و سه زن وجود داشتند.

رشته های اصلی صخره نوردی و صعود های ورزشی به شرح زیر می باشند؛

• سر طناب، که نام دیگر آن سختی مسیر می باشد، از رایج ترین رشته های صخره نوردی سالنی به شمار می آید. در این رشته لازم است که صخره نورد مسیریف را برای صعود طی کند که همزمان با طی مسیر باید طنابی که به صندلی صعود وصل می باشد را در حمایت های میانی قرار دهد، امتیاز دهی به این صورت انجام می شود که تعداد گیره هایی که گرفته شده است را می شمارند و بر اساس آن امتیاز را مشخص می کنند.
• سرعت، همانگونه که از نام آن پیداست، فرد مستلزم اس که مسیری را که از طریق فدراسیون جهانی تعیین شده است بر روی یک دیواره ی 15 متری با سرعت هر چه بالاتر و با حمایت از بالا طی کند، رکورد جهانی این رشته ورزشی که توسط مردان ثبت شده است، 5.68 ثانیه می باشد.
• بولدرینگ، در بولدرینگ فرد باید مسیر های کوتاه را با داشتن مهارت بالا بر روی دیواره صعود کند. هیچ حمایتی انجام نمی شود و هیچ طنابی وصل نیست و تنها شکل حمایتی از ورزشکار به کارگیری تشک می باشد که صعود کننده بر روی آن بیافتد، تفاوت بولدرینگ و سر طناب در این است که فرد می‌ تواند برای طی کردن مسیر خود چندین بار تلاش کند، در نهایت امتیاز ها بر اساس تلاش های انجام شده برای طی کردن مسیر مورد نظر و مسیر های کامل شده، تعیین می شود.

چگونگی درجه بندی سختی مسیر ها؛

درجه بندی سختی مسیر هایی مانند : اسپورت طبیعی و مسیر های بلند سالنی با عدد 5 نشان داده می شود، اصولا عدد دیگری پس از آن قرار می گیرد که ما بین 9 الی 15 میباشد که این عدد نشانگر سطح پیشرفت بازی می باشد، به طور مثال عدد 5.9 به آموزش جویان مبتدی تعلق می گیرد، عدد 5.10و5.11 نیز به افرادی که کمی پیشرفت کرده اند و یا مسابقاتی که از سطح پایینی برخوردار است تعلق دارد، عدد 5.12 و 5.13 برای مسابقاتی است که در سطح بالاتری برگزار می شود، و عدد 5.15 متعلق به صعود هایی است که باید در آن ها مسیر هایی بسیار سخت را طی کنند.

کلام پایانی

همانطور که اشاره کردیم، رشته ورزشی سنگ نوردی، پیشرفت های خوبی در کشور ایران داشته است، اگر شما هم به این رشته مهیج علاقه مند هستید، لازم است تنها با یک جفت کفش ورزشی مناسب به کلاس های مختلفی که در این زمینه تشکیل می شود بروید و آموزش های کافی را تحت نظر مربیان با تجربه، ببینید.

شاد و تندرست باشید.